Wilders en Faber geven straks gemeenten de schuld van de asielchaos die het nieuwe kabinet creëert

ND Commentaar 25 juni 2024 (Gerard Beverdam) 

De optelsom van asiel-, arbeids- en studiemigratie naar Nederland is te omvangrijk; de aantallen zijn te fors om deze mensen zorgvuldig en humaan te ontvangen. Voor asielzoekers is er geen goede opvangplek, voor arbeidsmigranten geen woning, voor studiemigranten geen kamer - of ze nemen die van een Nederlandse student in.

Toch ontpopt de belofte van ‘het strengste asielbeleid ooit’ zich al vóór de beëdiging van het nieuwe kabinet als een farce. Dat is niet zomaar een kreet. Juist de gemeenten die het opvangbeleid voor een belangrijk deel moeten uitvoeren, trekken aan de bel. Een ‘asielbeslis-stop’, en achter in de rij aansluiten voor een woning? De opvang zal er slechts voller door worden. De Spreidingswet intrekken? In de gemeenten met de grootste opvangnood, wordt de chaos alleen groter.

Links Nederland is ervan overtuigd dat de nieuwe rechtse coalitie - met de PVV voorop - de problemen met de opvang van asielzoekers helemaal niet wíl oplossen. In navolging van GroenLinks-PvdA-voorman Frans Timmermans zei dinsdag ook de Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink dat. 

Hij stapt op als voorzitter van de asielcommissie van de Vereniging Nederlandse Gemeenten, omdat hij principieel niet met het nieuwe kabinet wil samenwerken. Het idee op links is dat de PVV een aanhoudende asiel- en opvangcrisis nodig heeft, omdat anders de voedingsbodem voor electoraal succes wegvalt.

Wat de PVV nu wél wil doen, lost inderdaad weinig tot niets op. Ja, de nieuwe coalitie wil dat Nederland voortaan een vluchteling-vijandig gezicht laat zien. Daar heeft het - pijnlijk genoeg - die binnenlandse chaos voor nodig. 

De aanpassing van internationale verdragen is niet zomaar geregeld. Maar uitzichtloze asielprocedures, nog soberder opvang en jarenlang géén sociale huurwoning zijn dat wel.

Het is allemaal bedoeld om asielzoekers te ontmoedigen naar Nederland te komen. De pijnlijke tegenstrijdigheid is dat de bestuurlijke gevolgen van dit asielbeleid niet op het bordje van het kabinet terechtkomen, maar bij de gemeenten. 

Wie de retoriek van Geert Wilders en aanstaand asielminister Marjolein Faber een beetje kent, kan hun verweer al uittekenen: linksige gemeentebesturen hebben het straks fout gedaan, of anders slappe rechters of een onwillige EU.

Wie wél gelooft in oprechte intenties, moet naar de feiten kijken. Ondanks de dreiging van asielopvang in Rwanda, kiezen asielzoekers nog steeds massaal voor Groot-Brittannië als toevluchtsoord. Recent onderzoek laat zien dat het asielbeleid van een land niet of nauwelijks een rol speelt bij die keuze. De aanwezigheid van familie of vrienden doet dat wel, net als veiligheid, welvaart en de economische situatie.

Migratie beheersbaar maken, kan alleen via Europese samenwerking. Maar in plaats van daarin te investeren, beweegt het nieuwe kabinet juist weg uit Brussel - in de richting van zelfverkozen chaos.